Hạt Geisha hay Gesha là một giống cafe được đánh giá cao, với mùi hương hoa nhài đặc biệt, và vị chua của trái cây tươi sang. Những đặc điểm này đã giúp nó đứng đầu các cuộc thi cafe và càng lúc trở nên đắt đỏ. Hạt Geisha thường có kích thước lớn và có hình dạng hơi nhọn, thon dài, tương tự như một số giống cafe khác của người Ethiopia như Longberry
Cây giống Geisha ban đầu được thu hoạch vào những năm 1930 từ rừng Kaffa hoang dã ở phía tây nam Ethiopia, trong nỗ lực tìm kiếm các giống kháng bệnh mới. Giống này lấy tên từ ngọn núi Gesha gần đó.Giống cafe này đã được đưa đến Tanzania, và Costa Rica, nơi được thêm vào bộ sưu tập của trung tâm nhiệt đới Agronómico Tropical de Investigación y Enseñanza(CATIE) và được chỉ đinh T2722. Từ đó, nó được trồng ở một số trang trại trong những năm 1950 và 60 như là một giống kháng nấm, , nhưng năng suất kém và cây dễ vỡ nên nó không được áp dụng rộng rãi vào thời điểm đó.
Tiềm năng chất lượng của giống này được phát hiện bởi gia đình Peterson trong trang trại của họ vào năm 2003, khi họ nhận ra một vài giống cây cafe mang hương hoa đặc trưng. Họ bắt đầu tách ra các mẫu đất trồng giống này, sau đó đã giành được chiến thắng trong một loạt các cuộc thi cafe ở Panama, và luôn luôn đạt kỷ lục về tăng giác ở các buổi đấu giá suốt năm này qua năm khác
Kể từ đó, nông dân trên khắp Trung Mỹ và các nơi khác đã đổ xô trồng Geisha và tận dụng mức giá cao của nó. Tuy nhiên, dường như tiềm năng chất lượng cao của Geisha chỉ được thực hiện đầy đủ trong một số điều kiện nhất định, có nghĩa là không phải tất cả Geishas đều có chung đặc điểm phi thường khiến sự đa dạng trở nên nổi tiếng.
Giống ổn định là gì?
Một giống thực vật được gọi là “ổn định” nếu nó sinh sản đúng kiểu từ thể hệ này sang thế hệ khác – nói cách khác, nếu bạn tự thụ phấn cho cây của bạn hoặc sinh sản với các loại cây cùng loại, các cây con phải có đặc điểm giống nhau, và phân biệt với cây bố mẹ. Nhưng không có nghĩa là các cây con giống hệt nhau hoàn toàn về mặt di truyền, mà chỉ giống nhau ở các đặc điểm cụ thể. Khi kiểm tra một loạt các danh mục hoặc bằng sáng chế, độ ổn định thường được thử nghiệm trong hơn 2 năm. Tuy một số giống loài được coi là ổn định, sau khoảng một thời gian dài thì các giống con sau này vẫn sẽ xuất hiện điểm khác biệt với ban đầu
Geisha là một giống hoang dã chưa được thuần hóa cho mục đích thương mại, vì cây giống được nhân giống từ chính nó sẽ tạo nên quá trình sinh sản không đúng cách, nhưng vẫn mang một số đặc điểm khác nhau tinh tế
Geisha có phải giống cây độc nhất không ?
Thử nghiệm di truyền về việc sự gia nhập của T2722 đã chứng minh đó là giống riêng biệt và độc đáo, và hầu hết các giống Geisha được trồng ở Nam và Trung Mỹ có thể theo dõi nòi giống của nó đến T2722 trong bộ sưu tập CATIE
Để nhìn nhận sự phức tạp xa hơn của vấn đề, các giống bản địa khác được thu nhập từ cùng một khu vực Ethiopia cũng có thể được gọi là Geisha. Ví dụ, các giống không liên quan T2917 và T3214 cũng được đặt tên Geisha trong cơ sở dữ liệu CATIE. Hàng ngàn giống đã được ghi lại trong rừng Kaffa, vì vậy sự đa dạng di truyền này rất lớn, và điều này có nghĩa là chúng rất khác nhau về mặt di truyền
Thử nghiệm di truyền về việc sự gia nhập của T2722 đã chứng minh đó là giống riêng biệt và độc đáo, và hầu hết các giống Geisha được trồng ở Nam và Trung Mỹ có thể theo dõi nòi giống của nó đến T2722 trong bộ sưu tập CATIE
Thậm chí giống được trồng ở La Esmeralda cũng khác với T2722, thực sự chính gia đình Peterson cũng nghĩ đó là một trường hợp. “Một mô tả thực vật ban đầu đề cập đến giống cây trồng Geisha là có lá mới màu đồng, có một ít men rượu và kháng nấm đáng kể” Peterson giải thích. ” Giống Panama Geisha có lá màu xanh lá cây, có vị rất ngon và có khả năng chống rỉ lá, nhưng không phải Ojo de Gallo, một dạng mụn cóc ở chân mà các nông dân Costa Rica và Panama rất sợ”
Nếu bạn thấy rằng cafe Geisha của bạn có vị khác với những loại khác mà bạn đã từng thử, hãy yên tâm nhé, vì bạn không phải người duy nhất trải qua. Lịch sử lâu dài và phức tạp của Geisha có nghĩa là chỉ sử dụng việc xét nghiệm DNA đắt tiền mới có thể xác định được điểm giống ở Geisha bạn đang có so với T2722 như thế nào, gần gũi ra sao và nó sỡ hữu thêm những đặc điểm nào trong suốt quá trình di truyền?
